خرمای زاهدی (قصب)
یکی از معتبرترین خرماهای صادراتی ایران خرمای زاهدی یا خرمای قصب است که به نام قصب هم شناخته میشود. این خرمای بیضی شکل به دلیل رنگ خاص و ویژه، طعم فوق العاده و البته شرایط نگهداری و انبارش بسیار ساده و طرفداران زیادی که دارد به عنوان یکی از پر فروش ترین خرماها در ایران و کشورهای جهان است.
خرما زاهدی دارای شکلی تخم مرغی و یا بیضی مانند است. انتهای این خرما باریک و نوک تیزی دارد. این خرما بصورت نیمه خشک و خارک مصرف میشود. رنگی متمایل به زرد دارد که البته در زمان رطب به قهوه ای متمایل به زرد میخورد. بصورت کلی خرما زاهدی را باید از خرما های خشک دانست و در این طیف طبقه بندی میشود.
خرمای زاهدی در نقاط مختلفی از ایران کشت میشود و نخل آن از نخل های مقاوم به شرایط آب و هوایی متفاوت گرمسیری است. عمدتا این خرما در شهرستان های کازرون، خرمشهر، اهواز، قیر و کارزین، فراشبند، برازجان، بوشهر، فیروز آباد، لار، خوزستان و بعضا در دیگر شهرهای ایران به خوبی کشت می شود. در آمریکا و عراق هم نخل این خرما کشت میشود. بصورت کلی مرغوب ترین نوع خرما زاهدی در ایران و بخصوص در شهرستان قیروکارزین و یا بوشهر وجود دارد.
خرمای زاهدی را اغلب اواخر شهریور برداشت می کنند که تا اوایل پاییز هم گاها ادامه دارد. این خرما همانگونه که توصیف شد نیمه خشک است و به راحتی در زمان نزدیک به برداشت به زمین میریزد و از خرماهای دیر رس است. نوع خارک و خشک این خرما زیاد استفاده میشود ولی نوع رطب و یا نیمه خشک هم دارد.
خرمای زاهدی نام خود را از زهدی عربی به معنی وفور و فراوانی گرفته است. این خرما قند بالایی دارد و به همین دلیل در تولید مواد قندی خوراکی و یا الکل و سرکه هم کاربرد زیادی دارد. گوشت این خرما نسبت به هسته ۶.۳۵ درصد است. هسته آن تقریبا به گوشت خرما چسبیده است.
خواص خرما زاهدی
بصورت کلی خرما میوه ای بسیار پر فایده و مغذی است. به همین دلیل نیازی به تشریح تمامی خصوصیات و خواص این میوه شاید نباشد. بسیاری از مزایا و خواص در خرماها بصورت مشترک دیده می شود ولی در هر صورت میزان این خواص در انها بسته به نوع خرما و محل برداشت ممکن است متفاوت باشد. اما بصورت کلی خرما زاهدی دارای خواص زیر می باشد:
دارای ویتامین های بسیار زیاد از جمله ویتامین C ، B1، B2 و …است.
این خرما دارای مواد معدنی فوق العاده بالایی است که از جمله مهم ترین آنها می توان به منیزیم، آهن، پتاسیم، منگنز، کلسیم و … اشاره کرد.
خرما زاهدی سرشار از فیبر می باشد که به همین دلیل افرادی که مشکلات گوارشی دارند بهتر است در سبد غذایی خود آن را لحاظ کنند.
این محصول کلسترول مضر خون را کنترل و کاهش می دهد و برای سلامت قلب بسیار مفید است.
کالری موجود در آن بسیار کم است.
کلسیم موجود در خرمای زاهدی بسیار بالا است و به همین دلیل برای استخوان ها مفید است.
خرما قصب از خرماهای دارای آهن زیاد است که برای کم خونی توصیه می شود.
این خرما دارای آنتی اکسیدان فراوان است که برای جلوگیری از رشد سلول های سرطانی بسیار مفید است.
قند موجود در این خرما از نوع فروکتوز است که نه تنها باعث قند خون نمی شود بلکه برای کاهش وزن نیز موثر است.
این خرما به دلیل داشتن کاتالوئید جذب ویتامین ها و آنتی اکسیدان را آسان تر می کند.
طبع این خرما گرم است و برای افراد دارای طبع سرد بسیار مناسب است.
منگنز زیاد در این خرما اعصاب را تسکین می دهد.
پتاسیم این خرما نیز برای رفع خستگی و درد عضلات بخصوص بعد از تمرین های سخت ورزشی بسیار مفید است.
سالیانه هزاران تن خرما زاهدی در ایران برداشت می شود که از این میزان، حجم زیادی در مصرف داخلی و حجم زیادی نیز برای صادرات آماده می شود و به کشورهای همسایه و اروپایی صادر می شود. کشور ایران به دلیل داشتن آب و هوای متنوع یکی از بهترین سرزمین ها برای کاشت و برداشت این محصول است و خوشبختانه میزان برداشت این محصول در ایران بسیار مناسب است. استان های بوشهر، فارس و هرمزگان بیشترین سهم در تولید این محصول را دارند. آب و هوای گرم و خشک این مناطق شرایط بسیار مناسبی را برای رشد بهترین نمونه این خرما در این مناطق فراهم نموده است.
این خرما در بین کشورهای پیشرفته به عنوان اکسیر جوانی شناخته می شود و خواهان زیادی دارد. شرکت ها و تولید کنندگان زیادی اقدام به بسته بندی و فروش این محصول می کنند که بدون تردید وجود صنعت پیشرفته بسته بندی و آماده سازی این محصول در کیفیت و درجه مرغوبیت کالا نقش مهمی دارد که در ایران متاسفانه این نوع شرکت ها بسیار اندک هستند.